Kỳ Nam là loại gỗ chứa lượng lớn tinh dầu trầm hương được xem là một trong những loại gỗ quý đứng đầu nước ta thời xưa, nó được coi là món vật phẩm cống nạp, biếu tặng của giới vua chúa, quý tộc. Ngày nay, Kỳ nam không những không mất đi giá trị của một loại gỗ quý mà còn ngày càng được săn lùng với giá đắt hơn cả vàng.
Vậy Gỗ kỳ nam là gì? Có tác dụng gì mà lại đắt đến như vậy? Làm cách nào để nhận biết kỳ nam và trầm hương? Ngoài hắc kỳ nam – bạch kỳ nam còn có loại nào khác hay không? Mời các bạn cùng Nguyện Hương tìm hiểu nhé.
NỘI DUNG CHÍNH
Kỳ nam là gì?
Kỳ nam là loại gỗ chứa lượng lớn tinh dầu trầm hương hình thành trên cây dó bầu, mất rất nhiều thời gian hình thành (từ 50 năm đến hơn 1000 năm tích trầm), do đó hiếm gặp hơn Trầm rất nhiều.
Kỳ nam tự nhiên có màu đen tuyền, ánh kim, vị kỳ nam rất cay, cực kỳ thơm và chữa được rất nhiều loại bệnh. Chính vì vậy mà giá trị của Kỳ nam lên đến hàng tỷ đồng và số lượng ngoài tự nhiên cực kỳ ít.
Thông thường, chất dầu trầm hương sẽ hình thành trước, trải qua thời gian, một số điểm trong khối trầm hương sẽ bị biến đổi chất dầu thành kỳ nam.
Không phải cây dó ở vị trí địa lý nào cũng có thể cho ra kỳ, thật chất cây dó phân bố phần lớn ở nhiều nước khu vực khí hậu nhiệt đới ở châu Á. Nhưng chỉ một số rất ít quốc gia có cây dó tạo cây kỳ nam mà thôi. Việt nam là quốc gia có sản lượng kỳ lớn nhất thế giới, chất lượng kỳ nam cũng như trầm hương ở đây được xem là hàng đầu.
Giá kỳ nam là bao nhiêu?
Rất nhiều người dùng thắc mắc về giá kỳ nam hiện nay là bao nhiêu. Tuy nhiên, cho đến hiện tại vẫn chưa có một con số cụ thể nào về giá kỳ nam bởi tính khan hiếm của sản phẩm – có rất ít giao dịch về kỳ nam được thực hiện. Mặc dù vậy, theo khảo sát thị trường, giá kỳ nam sẽ dao động từ 100.000 USD – 800.000 USD/kg (tương đương 2 tỷ – 16 tỷ đồng).
Đặc biệt, đối với kỳ nam tốt nhất – Bạch Kỳ Nam, mức giá của nó có thể lên đến 50 tỉ đồng/kg. Tùy vào độ hiếm có và những công dụng đặc biệt của Kỳ Nam, giá kỳ nam cũng vì thế tăng dần theo thời gian, có giá trị sưu tầm rất cao.
Phân loại 4 loại gỗ kỳ nam phổ biến hiện nay
Hiện nay, Kỳ nam được chia làm 4 loại chính: Bạch kỳ nam, Thanh kỳ nam, Hoàng kỳ nam, và Hắc kỳ nam. Cách phân loại Kỳ Nam lần đầu xuất hiện trong sách “Phủ biên tạp lục” được viết bởi Lê Quý Đôn năm 1776. Sách có viết:
Loại Kỳ Nam | Thời gian tích trầm | Đặc điểm nổi bật |
Bạch Kỳ | Hơn 3000 năm | Màu trắng ngà hoặc xám nhạt |
Thanh Kỳ | Khoảng 2500 năm | Màu tím ngả vàng |
Hoàng Kỳ | Khoảng 1500 năm |
Màu vàng như màu hổ phách, chất cứng
|
Hắc Kỳ | Hơn 1000 năm |
Màu đen như hắc ín, cứng và nặng
|
Tục ngữ nói: “Nhất bạch, nhị thanh, tam hoàng, tứ hắc”. Có thể thấy Kỳ nam từ lâu đã được người Việt phát hiện và khai thác và phân ra thành 4 loại chính dựa theo giá trị như sau:
1. Kỳ nam (Bạch Kỳ nam)
Bạch kỳ nam rất dễ bị nhầm lẫn với những khối đá trắng hóa thạch hoặc những khối nhựa dầu màu trắng. Các loại này khi đốt lên sẽ tỏa hương nhưng không phải. Vì kỳ phải được hình thành trên cây gió bầu và có tinh dầu bên trong thì mới có giá trị thực sự. Thời gian lên men của Bạch Kỳ Nam phải mất khoảng hơn 3000 năm trở lên.

2. Kỳ nam (Thanh Kỳ)
Thanh Kỳ có độ quý hiếm chỉ đứng sau Bạch Kỳ Nam. Loại kỳ này có thời gian lên men không dưới 2500 năm. Thanh Kỳ có hàm lượng nhựa trầm hương rất dày đặc nên vô cùng quý hiếm. Nếu như Bạch Kỳ Nam thường dành riêng cho Hoàng đế thì Thanh Kỳ sẽ được các thành viên trong hoàng tộc sử dụng.

Thanh Kỳ có màu ánh tím xanh lam. Nguyên nhân là do chất nhựa dày và đậm đặc được truyền vào bên trong từng thớ gỗ của trầm hương. Mặt bên trong của Thanh Kỳ có sự đan xen giữa màu xanh lá cây và màu vàng (lát cắt ngang).
Loại Thanh Kỳ này sẽ tỏa ra ba tầng hương đặc biệt: làm mát, hoa anh túc và mật ong. Với sự kết hợp nồng nàn của ba loại mùi hương này, sẽ tạo ra một sự tinh tế với khứu giác. Thanh Kỳ có loại ít dầu thì chất gỗ khô và cứng, loại nhiều dầu thì chất gỗ mềm hơn..
3. Kỳ nam (Hoàng Kỳ)
Hoàng Kỳ (huỳnh kỳ) có sắc vàng đậm pha nâu, xếp sau bạch kỳ và thanh kỳ. Thời gian lên men của Hoàng Kỳ từ 1500 năm trở lên. Hoàng Kỳ có màu vàng như màu hổ phách, chất cứng nắn và nặng. Loại kỳ này nổi tiếng vì có độ bóng như sa tanh và có nhiều đặc tính ý học khác nhau.

Thời xưa, các vị Hoàng đế Trung Quốc thường tặng Hoàng Kỳ cho các xứ thần nước khác như là món quà ngoại giao. Cách nhận biết kỳ nam này là có mùi hương nhẹ dịu, ngọt. Nếu nếm bằng miệng sẽ có cảm giác mát lạnh. Mới đầu sẽ cảm nhận được chút hương quế kèm theo nốt hương của hổ phách. Hoàng Kỳ được đánh giá là một loại kỳ với hương thơm rất quyến rũ.
4. Hắc Kỳ nam
Bạn có thắc mắc hắc kỳ nam là gì không? Hắc kỳ nam là loại kỳ đen như hắc ín, cứng và nặng. Thời gian lên men của Hắc Kỳ từ 1000 năm trở lên. Thường cần đến các chuyên gia trình độ cao trong giới trầm mới có thể phân biệt được. Cần có máy X-quang cầm tay để đảm bảo chụp vào tận trong khối trầm, kiểm tra chất lỏng để không bị chích thủy ngân.

Nhằm tăng trọng lượng và nhiều cách kiểm tra khác… Hắc Kỳ Nam hiện đã vô cùng hiếm có, và tỉ lệ giả cũng cực kì nhiều. Đặc biệt khi được tiếp xúc dưới ánh sáng, bề mặt của Hắc Kỳ sẽ sáng lấp lánh như những ngôi sao trong bầu trời đêm. Hắc Kỳ là sự kết hợp giữa hương thơm của thảo mộc và thực vật. Trong y học, loại lỳ này rất được tôn sùng vì đặc tính chữa bệnh và chống viêm cực tốt
Được hình thành thực sự rất lâu, Hắc Kỳ Nam là một quá trình hòa quyện tinh túy của trời đất, từng thớ dầu đen hòa quyện đặc quánh kết thơm với sắc nâu đỏ. Kỳ ngậm vào lưỡi là cay – đốt nhẹ lên là thơm ngọt ngào.
Bài viết được tham khảo tại: Thiên Mộc Hương
Được thực hiện bởi Nguyện Hương